QUẤY RỐI TÌNH DỤC - CHẾ TÀI THẾ NÀO?
(Tiến sĩ Lê Thị Ánh Nguyệt[1] & Luật sư Phạm Vân Quỳnh[2])
Công ty luật Phuoc & Partners
www.phuoc-partners.com
Công ty luật Phuoc & Partners
www.phuoc-partners.com
Vấn đề quấy rối tình dục (“QRTD”) nơi công sở vừa mới được lần đầu tiên pháp điển hóa trong Bộ luật lao động (BLLĐ) Việt Nam từ 2012[3] . Theo đó, Việt Nam nghiêm cấm một số hành vi QRTD [4] (người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động[5]; người lao động là người giúp việc nhà tố cáo với cơ quan có thẩm quyền nếu người sử dụng lao động có hành vi QRTD[6]) và áp dụng một số chế tài tương ứng. Tuy nhiên, pháp luật lao động của Việt Nam chưa có giải thích, hướng dẫn thi hành thế nào là QRTD, những hành vi nào bị xem là QRTD, chứng minh câu chuyện nhạy cảm này bằng cách nào?. Do đó, bài viết này giới thiệu một số kinh nghiệm nước ngoài nhằm phân tích và giải thích một số điểm mơ hồ của pháp luật Việt Nam và đưa ra một số đề xuất.
1. Nhìn từ pháp luật Việt Nam
Tính đến trước khi BLLĐ có hiệu lực, pháp luật Việt Nam chưa có bất kỳ văn bản nào quy định về QRTD, mặc dù Bộ luật Hình sự 1999 đã có đến 05 điều (từ điều 111 đến điều 116) quy định về các tội phạm tình dục. Cũng vì thế mà việc luật hóa vấn đề QRTD được xem là một trong những bước tiến của BLLĐ so với BLLĐ cũ.
Trong thời gian gần đây, hàng loạt văn bản hướng dẫn thi hành BLLĐ2012 được ban hành[7] nhưng pháp luật Việt Nam vẫn im lặng trước việc giải thích cụm từ “QRTD”. Mặc dù theo dự thảo Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, hành vi QRTD được xác định là một trong những hành vi vi phạm và bị phạt tiền nhưng đến khi Nghị định 95[8] được ban hành, nội dung QRTD đã không được đề cập đến. Về ngữ nghĩa, chúng ta đều thừa nhận cụm từ “QRTD” là thuật ngữ khá mơ hồ, được giải thích tùy thuộc vào cảm tính của mỗi người. Do đó, nếu không có hướng dẫn chính thức từ cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam, e rằng quy định tiến bộ này sẽ là một quy định luật trên giấy mà thôi.
Vậy để khắc phục thực tế này, các văn bản hướng dẫn cần giải thích các nội dung sau đây:
